Belçika’da Binlerce Kişi İşsizlik Parası (SOMAJ)’ı Kaybediyor. Kimler Kaybedecek Haberde Tıklayın…

Belçika’da Yaklaşık 29.000 işsiz işçiye ’emekli maaşlarını’ kaybedecekleri söylenirken, sendikalar yardımların geri alınmasına yardımcı olacak. Kimler kaybedecek nasıl işsizlik ödeneği kaybedilecek?

Önümüzdeki hafta, Ocak ayından itibaren işsizlik ödeneğini kaybedip kaybetmeyeceklerini öğrenecekler. O tarihten itibaren, sendikaların da yapacağı gibi, buna mahkemede itiraz etmek de mümkün olacak. Sosyalist sendika ABVV, ödeneklerini geri almak isteyen tüm işsizlerin mahkemeye gitmesine yardımcı olacak. ACV ve ACLVB ne yapıyor? İşte sendikaların planları ve stratejileri.

Belçika’da yakın zamanda çıkarılması planlanan bir işsizlik ödeneği reformu var; sendikalar bu reformun bazı işsizleri “ödeme hakkını kaybetme” riskiyle karşı karşıya bırakacağını söylüyor. Aşağıda, durumun kimleri etkilediği, ne tür değişiklikler olduğu ve sendikaların nasıl müdahale etmeye hazırlandığı hakkında detaylı bir özet var:

—–Durumun Özeti

Hükümet, işsizlik ödeneklerinin süresine sınır getiren bir reform üzerinde çalışıyor; özellikle uzun süre işsiz kalan kişiler bu reformdan etkileniyor.

Yeni düzenleme ile işsizlik ödeneği, bir kişinin çalışma geçmişi ve işsizlik süresine bağlı olarak maksimum iki yıl (24 ay) ile sınırlı hale gelecek.

—–Bu sınırlama 2026 yılında yürürlüğe girecek…

***Kimler Etkilenecek?

***Etki görecek gruplar şunlar:

1- Uzun süre işsiz kalan kişiler — özellikle 55 yaş altındakiler. Yeni kurala göre, işsizlik ödeneği süresi dolunca ödenek kesilecek.

2- 50 yaş üzerindekiler — bu grup da risk altında, ama istisnalar olacak. Örneğin 55 yaş üzeri ve 30 yıl çalışma süresi olanlar gibi istisnai durumlarda ödenek kesilmesi sınırlı olabilecek.

3- Çalışma geçmişi zayıf olanlar — ödenek verilmesinde ya da sürenin belirlenmesinde, geçmiş iş ve prim ödeme durumları önemli kriter olacak. Geçmişte prim yatırmayan ya da yeterince çalışmamış olanların hakları sınırlı olabilir.

4- Coğrafi bölgelere göre değişim — Wallonia ve Brüksel bölgeleri işsizlik yüksek olduğundan, bu reformdan etkilenme ihtimali bu bölgelerde daha fazla görünüyor.

—-Ne Kaybedilecek?

Etkilenen kişiler işsizlik ödemelerini belli bir süre (maksimum 2 yıl) aldıktan sonra bu hakkı kaybedecek. Ödenek süresi dolunca, başka ek gelir ya da yardım almadan önce başka destek mekanizmalarına geçmeleri gerekecek.

Ayrıca, işsizlik süresi boyunca “gelir olmadan yaşam” riski var; bazı kişiler için bu süre zarfında hiçbir gelir kalmayabilir.

—–Sendikaların ve Yardım Mekanizmalarının Rolü…

Sendikalar ve bazı kurumlar şu şekilde müdahale etmeye hazırlanıyor:

Bazı sendikalar (örneğin Christian trade union CSC, sosyalist ABVV-FGTB, vb.), bu reformun Anayasa Mahkemesi’ne taşınmasını planlıyor.

—–Hakları kesilecek kişileri bilgilendirme oturumları düzenlenecek….

Birey düzeyinde şikayet ve temyiz (appeal) hakkı kullanılacak; iş mahkemeleri veya çalışma mahkemeleri önünde dava açılması teşvik ediliyor.

Kamu Sosyal Yardım Merkezleri (CPAS / Fransızca: Centres publics d’aide sociale) aracılığıyla geçici yardımlar sağlanması bekleniyor. Sendikalar bu kurumlarla koordinasyon kuracak.

—–Belçika İşsizlik Ödeneği Reformu – Özet ve İstisnalar

Tarih: 11 Eylül 2025

1. Kısa Özet
Belçika’da program kanunu ve tasarılarla getirilen reform; yeni başvurular için tam işsizlik ödeneği süresini maksimum 24 ay ile sınırlamaktadır. Ayrıca inschakelingsuitkeringen (giriş/yerleştirme ödeneği) en fazla 12 ay ile sınırlandırılmaktadır.
2. Yürürlük ve Kapsam
Yeni kurallar büyük ölçüde 1 Mart 2026 tarihinde yürürlüğe girecektir; bazı geçiş hükümleri tasarı metinlerinde yer almaktadır.
3. Kimler Etkilenecek?
Uzun süreli işsizler, çalışma geçmişi zayıf olanlar ve özellikle Brüksel/Wallonia bölgelerinde yaşayan çok sayıda kişi en fazla etkilenecek gruplardır.
4. İstisnalar & Yeniden Hak Açma
• Her yeni başvuru için temel 12 ay; son 3 yıldaki çalışma geçmişine göre 104 günlük dönem başına 1 ay eklenerek maksimum 24 aya ulaşılabilir.
• AGR (gelir güvencesi) ve belirli asgari haftalık çalışma saatlerini sağlayanlar (ör. ort. 19 saat/hafta) için korunma olanağı öngörülmektedir.
• 55 yaş ve üstü ile uzun geçmişi olanlar için bazı istisnalar ve özel geçiş hükümleri tasarıda belirtilmiştir.
5. Kaynaklar (inceleme ve tam metin için) AŞAĞIDAKİ LİNKLERİ TIKLAYIN TAM KANUNLAR HAKKINDA BİLGİ ALIN…
ONEM: https://www.onem.be/reforme-de-la-reglementation-du-chomage
RVA: https://www.rva.be/hervorming-van-de-werkloosheidsreglementering
La Chambre (Programmawet tasarı PDF): https://www.lachambre.be/doc/flwb/pdf/56/0909/56K0909013.pdf
Proposition de loi (örnek tasarı PDF): https://www.lachambre.be/FLWB/PDF/56/0394/56K0394001.pdf
CGSLB (sendika açıklaması): https://www.cgslb.be/fr/articles/chomage-quand-vos-allocations-risquent-elles-de-prendre-fin-en-raison-des-reformes-du

Not: Bu belge, ilgili resmi kaynaklara (ONEM/RVA ve Meclis tasarı belgeleri) dayanarak hazırlanmıştır. Kesin hukuki yorum için metnin tamamının incelenmesi ve gerektiğinde bir sosyal güvenlik uzmanına başvurulması önerilir.