Belçika Flaman Çevre Bakanı Düşük Emisyon Bölgelerini Ortadan Kaldırmak İstediğini Duyurdu…

Belçika Flaman Çevre Bakanı Jo Brouns (CD&V), düşük emisyon bölgelerinin sıkılaştırılmasını fiilen ortadan kaldırmak istediğini duyurdu. Düşük emisyon bölgelerinin sıkılaştırılması ertelenecek, hatta iptal edilecek, ama bu gerçekten olacak mı?

Belçika’da Flaman Çevre Bakanı Jo Brouns (CD&V) ile “düşük emisyon bölgeleri / Low Emission Zones (LEZ)” uygulamaları konusunda geçen süreçte yaşanan gelişmeler ve tartışmalar şöyle:

Brouns, Flaman hükümet programında yer alan “LEZ’lerin sıkılaştırılmayacağı / mevcut kuralların gevşetileceği / ek sıkılaştırmaların erteleneceği” yönündeki kararların uygulanmasını savunuyor gibi görünüyor.

Hükümet anlaşmasında (regeerakkoord) LEZ’lerin 1 Eylül 2023 itibarıyla yürürlükteki kurallara göre ek sıkılaştırma yapılmaması hükmü yer alıyor. Bu, Brouns’ın “mevcut koşullar”ın korunmasını amaçladığı yorumlarını doğuruyor.

Brouns, LEZ kurallarının sıkılaştırılması planlanan aşamalar için henüz somut düzenleme (yönetmelik / yasa metni) çalışmalarının tamamlanmadığını, kamu ve şehir yönetimlerinin uyum sağlaması için ek zaman gerektiğini söylüyor.

—–Mevcut Durum & Erteleme…

Örneğin, Anvers ve Gent şehirlerindeki LEZ sıkılaştırmaları (daha eski araçların yasaklanması gibi) 1 Ocak 2025’ten itibaren yürürlüğe girmesi planlanmıştı. Ancak bu sıkılaştırma, Flaman hükümeti kararıyla 1 Ocak 2026 tarihine ertelendi.

Flaman Parlamentosu’ndan Andy Pieters (N-VA) gibi muhalefet milletvekilleri, Brouns’ı ve ilgili bakanlıkları, bu ertelemeleri ve “gevşetme” taleplerini yavaş yürütmekle eleştiriyor.

—–Tegri İtirazlar ve Endişeler…

Çevreciler ve sivil toplum örgütleri, erteleme ve gevşetme kararlarının hava kalitesi hedeflerine zarar vereceğini; NO₂ ve partikül madde düzeylerinde iyileşmenin gecikeceğini söylüyorlar.

Özellikle Brüksel’de, LEZ’in sıkılaştırılması kararının yürürlüğe konmaması veya ertelenmesi hakkında mahkemeye başvuran örgütler var; Anayasa Mahkemesi, bu tip ertelemelerin “sağlık hakkı ve çevresel koruma ilkeleri” açısından incelenmesi gerektiğini ifade ediyor.

—–Gerçekten Olacak mı? Muhtemel Sonuç…

Brouns’ın söyledikleri ve mevcut siyasi duruma bakarak aşağıdaki çıkarımları yapmak mümkün:

Sıkılaştırmanın tamamen kaldırılması pek olası görünmüyor, çünkü LEZ politikaları AB standartları ve kamu sağlığı baskıları ile destekleniyor.

Ancak ertelemeler, mevcut kuralların uzatılması veya yeni kuralların aşamalı olarak devreye alınması muhtemel. Zamanla daha temiz araçlara geçiş için süre tanınması beklenebilir.

Uygulama detayları merkez şehirlerde (Anvers, Gent vb.) daha hızlı etki gösterebilirken, kırsal bölgelerde ve araç sahiplerinin durumu daha zor olan kesimlerde geçiş daha uzun sürebilir.

Mahkemeler ve Anayasa Mahkemesi gibi hukuk yolları, sağlık ve çevre haklarını vurgulayarak, Bakanlığın erteleme/gevşetme kararlarını hukuken sınırlandırabilir.

—–Jo Brouns’ın LEZ Sıkılaştırmasıyla İlgili Söylediklerinden

“Verstrenging van lage-emissiezones zou uitgesteld of zelfs geschrapt worden”“Düşük emisyon bölgelerinin sıkılaştırılması ertelenecek ya da hatta tamamen iptal edilecek.”

“Als tegen 1 januari 2026 de regelgeving rond de Lage Emissiezones (LEZ) niet gewijzigd wordt, gaan automatisch verstrengingen in.”“Eğer 1 Ocak 2026’ya kadar LEZ ile ilgili düzenlemeler değiştirilmezse, otomatik olarak sıkılaştırmalar yürürlüğe girecek.”

“Jo Brouns (CD&V) laat weten de verstrenging van de lage-emissiezones effectief te willen schrappen.”“Jo Brouns (CD&V), düşük emisyon bölgelerinin sıkılaştırılmasını fiilen iptal etmek istediğini bildirdi.”

“Voor de wijziging van de toelatingsvoorwaarden van de lage-emissiezones volstaat een wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering.”“LEZ’lerin giriş koşullarının değiştirilmesi için Flaman Hükümeti kararnamesinde yapılacak bir değişiklik yeterlidir.”

“Vlaamse coalitiepartners Vooruit en N-VA ongerust over mogelijke verstrenging Lage Emissiezone…”“Flaman koalisyon ortakları Vooruit ve N-VA, olası LEZ sıkılaştırması konusunda endişeli.”

“Na uitspraak van Grondwettelijk Hof: verstrengen de lage-emissiezones nu toch Brouns heeft geen keuze meer.”“Anayasa Mahkemesi kararından sonra: LEZ’lerin sıkılaştırılması şimdi yine gündemde; Brouns’un başka seçeneği kalmamış durumda.”

Brouns, LEZ sıkılaştırmalarını iptal etme ya da erteleme yönünde net mesajlar veriyor.

Ancak “sıkılaştırma otomatik olarak yürürlüğe girer” gibi önceden belirlenmiş tarihli düzenlemeler de mevcut; bu tarihe kadar değişiklik yapılmazsa planlı sıkılaştırmalar devreye girecek.

Ayrıca yasal zorunluluk (örneğin Anayasa Mahkemesi kararları) ya da politika baskıları nedeniyle Brouns’ün iptal kararlarında sınırlı hareket alanı olabilir.